متن مصاحبه گیلان مصور با دکتر فرزاد بختیاری درخصوص «الفبا و دستور خط تالشی و تاتی»

دکتر محرم رضایتی کیشه‌خالهخوشامد می‌گویم خدمت عزیزان و حضار گرامی و تشکر می‌کنم از عوامل اجرایی پژوهشکدة گیلانشناسی و دست‌اندرکاران این ویژه‌برنامه، بویژه جناب دکتر رنجبر و دکتر شایسته که برگزاری این برنامه را تدارک دیدند. دوست داشتم که جلسه به صورت میزگرد و در قالب پرسش و پاسخ برگزار می‌شد، ولی گویا برنامه‌ریزی به صورتی است که مطالبی را خدمت شما عرض بکنم. با این حال اگر زمان اجازه دهد، می‌توانم پاسخگوی برخی پرسش‌های احتمالی شما هم باشم. بحث ما زبان مادری است. قبل از ورود به زبان مادری، ابتدا شِمایی کلی از قلمرو جغرافیای زبان‌های ایرانی را مطرح می‌کنم که به مراتب گسترده‌تر از آن چیزی است که در جغرافیای سیاسی ایرانِ امروز تداول دارند. شرقی‌ترینش زبان‌ سریکالی است در ترکستان چین، غربی‌ترینش زبان زازا یا دیملی است در شرق آناتولی (ترکیه). شمالی‌ترینش زبان آسی است در قفقاز، در منطقه‌ای میان روسیه و گرجستان و جنوبی‌ترینش هم زبان کمزاری است در شبه‌جزیرة مسندم عمان. در این حوزة وسیع زبان‌های ایرانی رواج دارند. شمار این زبان‌ها بسیار زیاد است. بطوری‌که با گونه‌ها و گویش‌های مختلفش از صدها زبان تجاوز می‌کند. در بین این زبان‌ها، زبان فارسی که در اصل لهجه‌ای از فارسی میانه (پهلوی) بوده و از نظر تاریخی به فارسی باستان می‌رسد، این بخت و اقبال را پیدا کرد که در قرون اولیة اسلامی به‌تدریج به عنوان زبان رسمی و ملی ایرانیان قرار بگیرد. البته با چند گونة مختلف: یکی گونة ایرانی، دوم گونة تاجیکی و سوم گونة افغانی. اغلب گونه‌های زبانی که در این گسترة بسیار وسیع رایج‌اند، از نظر زبانشناسی زبان‌اند، اما با ملاحظات سیاسی و اجتماعی خاص که بیشتر از طرف جامعه‌شناسان و سیاستمداران مطرح است، با نام مجعول متن مصاحبه گیلان مصور با دکتر فرزاد بختیاری درخصوص «الفبا و دستور خط تالشی و تاتی»...